هیپنوتیزم درمانی

هیپنوتیزم درمانی

 

هیپنوتیزم درمانی یا هیپنوتراپی روش درمانی جدیدی نیست و سابقه ای به قدمت بشر دارد، به طوری که در کتاب شفای ابن سینا به عنوان یک پدیده در درمان نیز مطرح شده است. هیپنوتیزم در دوره ای به عنوان طب مکمل معرفی شده بود، ولی از سال 1998 به عنوان یک درمان کامل و در بطن دانش پزشکی جهان پذیرفته شده است . هیپنوتیزم درمانی یک روش جایگزین نیست، تمام بیماری ها را نمی توان با یک روش منفرد درمان کرد و هیپنوتیزم نه ادعا می کند نه توانایی این را دارد که به عنوان یک تکنیک جایگزین روانپزشکی در درمان بیماری های رفتاری و روانی باشد. روانپزشکی دیدگاه دارویی دارد و با تجویز دارو بیماری های رفتاری را درمان می کند، ولی هیپنوتیزم به عنوان یک علم یا پدیده ای است که در آن انسان به ضمیر ناخودآگاه و سیستم غیر ارادی بدن دست یافته و با ایجاد یک پیوند مناسب بین این حوزه و ضمیر خودآگاه، فرد را به شکوفایی ذهنی می رساند. هیپنوتیزم در درمان بیماری هایی از قبیل ترس های ناشناخته و بیمار گونه ، اضطراب های ناشی از ترس، بیماری های روان تنی و یا تیک های عصبی و برخی مسائل روانی و نیز کاهش و یا حتی از بین بردن درد زایمان کمک می کند.
به دلیل عدم اطلاع رسانی در خصوص کاربردهای این علم در درمان بیماری ها، این واژه ناملموس مانده است که ما درصددیم روش های درمانی هیپنوتیزم و کاربردهای آن را در رشته طب منعکس کنیم.

بسیاری از افراد جامعه به این حقیقت پی برده اند که هیپنوتیزم درمانی در معالجه اکثر بیماریهای جسمی، روانی، عاطفی، هیجانی و . . . همچنین در درمان ضربه های روانی، اضطراب، افسردگی، ترس های ناشناخته و عصبی  یا فوبیا ها، مشکلات رفتاری، و … تاثیرات موثر و مهمی دارد. لذا در سالهای اخیر، در کشورهای مختلف علاقه مردم در زمینه هیپنوتیزم درمانی افزایش شگرفی پیدا کرده است.  در هیپنوتیزم درمانی  درمانگر برای کمک به درمان یک بیماری یا تقویت یک صفت مطلوب بیمار را یاری می کند تا در حالت هیپنوز قرار گیرد و تلقیناتی با هدف درمان به بیمار ارائه می شود. به این نوع هیپنوتیزم، هیپنوتیزم بالینی یا  Clinical Hypnotism می گویند. لازمه آن این است که درمانگر بلد باشد چگونه فرد را به سمت هیپنوز راهنمایی کند و چه نوع تلقیناتی به او ارایه دهد. “هیپنوتیزم درمانی” یا “هیپنوتراپی” یک روش درمان است که در یک مرحله یا مراحلی از آن از هیپنوتیزم استفاده می شود. هـیـپـنـوز یـک کـار آمـوزشی است. به مریض تفهیم می شود که بیماری اش از چه نوع ماهیتی است. فرد شناخت بهتری از بیماری خود پیدا می کند و به او تلقیناتی داده می شود که چگونه باید با این بیماری مقابله کرد. بنابراین لااقل بیش از یک جلسه لازم است. ترجیحا جلسات بیشتر کمک کـنـنـده اسـت. امـا اگـر فرد هیپنوزپذیری خوبی داشـتـه بـاشـد و درمـانـگـر هـم بـتـوانـد بـه خـوبـی آموزش دهد، بیمار می تواند حتی با گوش دادن بـه نـوار ضبـط شـده و ادامـه دادن تمـرینـاتـی کـه درمانگر در یک جلسه به بیمار آموزش می دهد بـهترین نتیجه را بگیرد. البته مهم است که فرد تـــوانـــایـــی جـــذب مــطــلـــب را داشــتـــه بـــاشــد و هیپنوزپذیری خوبی دارا باشد.

هیپنوتیزم درمانی می تواند به دو شکل متفاوت صورت بگیرد:

۱- دگر هیپنوتیزم درمانی:

 

در این حالت، درمانگر پس از صحبت کردن با بیمار و ایجاد آمادگی ذهنی و روحی در او، در صورت نیاز بیمار به القای خلسه هیپنوتیزمی، او را به عمق مناسبی که برای برنامه درمانی اش مناسب باشد، می رساند و در این شرایط به هیپنوتیزم درمانی می پردازد.

آیا هیپنوز خطری برای فرد هیپنوز شونده دارد؟

‌خیر! اگر هیپنوز درست و توسط کسی که به هیپنوز مسلط است و یک درمانگر آموزش دیده است، انجام شود، هیچ گونه خطری را برای فرد به دنبال ندارد. اما قبول داریم که هیپنوز ناشیانه و آماتور ممکن است خطراتی برای روان و مغز داشته باشد.هیپنوز آموزش لازم دارد و کسی که می خواهد اقدامی در این زمینه انجام دهد باید اجازه این کار را داشته باشد.

‌در مورد تکنیک هیپنوز نیز باید گفته شود  از زمانی که فرد وارد وضعیت هیپنوز می شود تا زمانی که از این وضعیت بیرون می آید مسیری مانند مسیر زیر طی می شود که ‌رایــج تــریــن تـکـنـیــک استفـاده از روش آرام ســـازی پـیــش رونــده عـضــلانــی اســت. از فــرد خـواسـتـه می شود که راحت تکیه بدهد. متنی گفته می شود که براساس آن از فرد خواسته می شود که اجازه دهد عضلات بدنش به ترتیب از پنجه پا ریلکس و شل شود. سپس عضلات کف پا، ساق پا و …، از فرد خواسته می شود اجازه دهد که آرامش به صورت صعودی از اندامش بالا رود. در اثنا هم از شخص می خواهیم هر وقت ریلکس شدن را در عضلات مختلف حس کرد بـا انـگـشـت خـود اشـاره دهـد. به این اصطلاحا سیگنال فکری- حرکتی می‌گویند.
بـه هـمـیـن تـرتـیـب ادامـه پـیـدا مـی کـنـد تا کل عضلات از کف پا تا سر ریلکس و شل شوند. این الـقـا هـیـپـنـوز اسـت. در مـرحـلـه بـعـد الـقـائات و تـلـقـیـنـاتـی متناسب با مشکل بیمار به وی ارائه می‌شود.
در ایـن تـلـقـیـنـات بـه فـرد تـلـقین می شود که تـــوانــایــی کـنـتــرل رفـتــار خــود را دارد چــرا کــه می‌خواهد رابطه ای خوب با اطرافیانش داشته بـاشد. معمولا القا هیپنوز حدود ۱۵دقیقه طول می کشد.
تلقینات درمانی نیز حدود 15 تا 20 دقیقه طول مـی کـشـد. برای بازگشت از هیپنوز هم از فرد خــواسـتــه مــی شــود کــه بـا شـمـارش مـعـکـوس چشمـانـش را باز خواهد کرد و تمام آرامش و نکات مثبتی که در این زمان تجربه کرده است را همراه خواهد داشت .

یک جلسه هیپنوتیزم در این شرایط حدود 45 دقیقه طول خواهد کشید.

علم هیپنوز چقدر در مراکز آموزشی و درمانی توسعه یافته است؟

‌متاسفانه هیپنوز گسترش بسیار محدودی داشته است. با توجه به اینکه هیپنوتیزم بسیار وقت گیر است و نیازمند مایه گذاشتن از خود است چندان مقبول درمانگران نیست. از نظر مالی نیز چندان سودآور نیست بلکه کاهش درآمد را هم می تواند به همراه داشته باشد . این عوامل سبب شده است که تنها علاقمندان به این رشته وارد هیپنوتیزم شوند. گسترش آگاهی های عمومی نیز در این زمینه اندک بوده است. بنابراین هیپنوتیزم چندان گسترش نیافته است. معتقدیم یوگا، مدیتیشن و  TM ‌نوعی  Self hypnosis هستند.‌هر سه مورد یک وجه مشترک دارند. همه موارد نوعی کارکردن با درون و  Self Help ‌هستند. اما هیپنوتیزم هیچ ربطی به فلسفه و ایدئولوژی ندارد. در حالی که  TM ‌و یوگا نامگذاری های خاص دارند. خصوصا  TM ‌فلسفه و ایدئولوژی خاص خود را دارد.

 

 2- خود هیپنوتیزم درمانی:

در این روش کافی است بیمار طی ۲ یا ۳ جلسه ، طریقه استفاده از خود هیپنوتیزم و نحوه درمان و تلقین به خود را بیاموزد. پس از آن می تواند با روشی که یاد گرفته خودش را در خلسه هیپنوتیزمی قرار دهد و در این شرایط، به صورت ذهنی ، متن تلقین را مرور کند و یا به نوار صوتی که پس از چند دقیقه سکوت. (مدت لازم برای رسیدن او به حالت خود هیپنوتیزم) متن تلقین را پخش می کند ، گوش دهد. در این وضعیت ، بیمار بدون نیاز به مراجعات مکرر به مطب پزشک و صرف هزینه گزاف ، خودش این برنامه درمانی را انجام می دهد.

hypnotismbidaar