اسطوخودوس، اسطوقدوس، سرده‌ای مشتمل از 25 تا 30 گونه مختلف از دسته گیاهان گلدار و از خانواده نعناعیان است. اسطوخودوس گل‌های کوچک خوشه‌ای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود 30 تا 60 سانتیمتر است. برگش شبیه برگ صعتر و از آن درازتر و باریکتر است. ساقه‌اش واحد و باریک و بی‌شاخ و در قد کمتر از شبری است. قبه آن متراکم از اجزاء شبیه به جو، بی‌تخم و مایل به سرخی، تندطعم و با اندک تلخی است.
لاواندا (نام علمی: Lavandula stoechas L): گیاهی است از خانواده نعناسانان که برگ‌ها و قسمت سبز گیاه دارای اسانس روغنی فرار است. اسطوخودوس گیاهی چند ساله به شکل بوته کوچک به بلندی نیم متر و بسیار پرشاخه است. این گیاه دارای ساقه‌های آن 4 گوشه، برگ‌های کشیده و متقابل، پوشیده از کرک سفید پنبه‌ای می‌باشد. برگ‌های اسطوخودوس که در بهار ظاهر می‌شود به رنگ بنفش تیره به صورت سنبله و دارای کرک‌های معطر است. میوهٔ این گیاه 4 فندقه‌ای است و هریک از آنان نیز پس از رسیدن، شکل بیضوی و رنگ قهوه‌ای شفاف پیدا میکنند. در سطح میوه 3 زائده مشخص دیده می‌شود. از کلیه قسمت‌های این گیاه مخصوصاً شاخه‌های برگدار آن بوی قوی ولی مطبوع استشمام می‌گردد. در بعضی مناطق به دلیل ظاهر زیبایی که گیاه پس از گل دادن پیدا می‌نماید آن را به عنوان یک گیاه زینتی پرورش میدهند. قسمت مورد استفاده این گیاه سرشاخه‌های برگدار و گلدار آن است که علاوه بر مصارف درمانی، اسانس‌گیری به عمل می‌آید.
نام‌های دیگر آن: خیر دشتی، آنس الارواح، لاوند، ممسک الارواح، ضُرم، زغلیل، رزالذهب، خیری، خرام، خرامی، آلاله تلخ، گل‌لاوند، شاه‌اسپرم رومی می‌باشد.
ترکیبات شیمیایی اسانس اسطوخودوس، مرکب از نوعی ستن (با بوی کامفر و نعناع) سینئول، الکل و لینالول است. مطابق تحقیقی درباره اثرات گیاهان درمنه، اسطوخودوس و آویشن شیرازی بر روی باکتری‌های Staphylococcus aureus، Pseudomonas aeruginosa و Klebsiella pneumonia که در سال 2014 انجام شد، اسانس اسطوخودوس دارای اثر مهارکننده بر روی باکتری‌های بیماری زای مورد مطالعه می‌باشد.
این گیاه یکی از خوشبوترین گیاهان دارویی در جهان محسوب می‌شود که در مناطق مختلفی از ایران، هند، چین، انگلیس و کانادا به صورت خودرو رشد می‌کند. این گیاه علاوه بر آنکه به عنوان یک گیاه دارویی پرخاصیت در طب سنتی ایران و طب سنتی کشورهای چین و هند مورد استفاده قرار میگیرد به عنوان یک خوراکی مفید در سبد غذایی بسیاری از خانواده‌های آسیایی و اروپایی وجود دارد.
در متون آروماتراپی مدرن (رایحه درمانی) از اسطوخودوس به عنوان یک اسانس ضدباکتری و نوعی آنتی بیوتیک طبیعی یاد می‌شود . از برگ ها و ساقه اسطوخودوس ، برای تهیه عصارهای برای درمان بیماری های دستگاه گوارش و روماتیسم استفاده می‌شود . این اسانس برای اهداف آرایشی و بهداشتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد .
همچنین این گیاه برای اعصاب، افزایش دهنده شیر مادر، تحلیل برنده نفخ و گاز روده، نشاط آور، باز کننده انسداد عروقی، مسهل بلغم و سودا خصوصاً سودای مغز، ضد میگرن، زکام، آسم، برونشیت، دل پیچه، درد سینه، تنگی نفس، سرفه، اگزما و ضد عفونی کننده دستگاه مجاری ادراری است. در تنکابن آن را تروم می‌نامند.
روغن اسطوخودوس یکی از روغنهای گیاهی است که دارای خواص زیادی برای سلامتی انسان می باشد و از تقطیر بخار گل‌های اسطوخودوس حاصل می‌شود. اسطوخودوس به طور طبیعی دارای عطر خوشی می‌باشد به همین دلیل در صنایع عطرسازی کاربرد فراوانی دارد.
عوارض جانبی چای اسطوخودوس که البته لازم به ذکر است که اکثراً در نتیجه مصرف بیش از حد این چای است، عبارت‌اند از: التهاب پوستی، تهوع و استفراغ. باید توجه شود که مقادیر بیش از حدی این چای مصرف نشود چون ممکن است باعث ایجاد سمیت و عوارض خطرناکی در فرد مصرف کننده شود.
از خواص اسطوخدوس رفع خستگی، خواب آور، کاهش استرس و برطرف کننده ی مشکلات پوستی می باشد.
اسطوخودوس گیاهی است معطر و خوش بو با خواص درمان بسیار که از دیرباز مورد استفاده ی مردم کشورهای ایران، هند و چین بوده است. یکی از خواص اسطوخودوس که باعث می شد بسیار مورد توجه قرار بگیرد ایجاد آرامش و کاهش استرس است. در این مقاله با خواص جادویی اسطوخدوس بیشتر آشنا شوید.
روغن اسطوخودوس یکی از مواد طبیعی است که می‌تواند در خلاص شدن از شر آکنه به شما کمک کند. این روغن دارای ویژگی‌های ضدالتهابی و ضدعفونی کننده است که با باکتری‌هایی که باعث تورم و آکنه می‌شوند می‌جنگد.
روغن اسطوخودوس را به آرامی با استفاده از یک گوش پاک کن روی آکنه‌ها بمالید، و شاهد نتایج مطلوب آن باشید.
به گزارش الو دکتر به نقل از مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، رایحه درمان‌گرها با استفاده از اسطوخودوس به درمان آکنه می‌پردازند.
سوختگی را التیام می بخشد
ویژگی‌های ضدعفونی کننده و ضدالتهابی روغن اسطوخودوس در این‌جا نیز مؤثر هستند. این روغن در التیام‌بخشیدن به سوختگی‌ها نیز مؤثر است، و همچنین می‌تواند زخم‌های ناشی از آنها (یا زخم‌های ناشی از جراحات) را نیز درمان کند. به‌علاوه، روغن اسطوخودوس می‌تواند برای تسکین درد نیز استفاده شود.
پس از آنکه ناحیه سوخته شده را 10 دقیقه زیر آب گرفتید، چند قطره روغن اسطوخودوس به آن ناحیه اضافه کنید. این کار فرآیند درمان را تسریع می‌کند. به یاد داشته باشید که اگر دچار سوختگی شدید و جدی شده‌اید باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
عضلات خسته را درمان می کند
ما می‌دانیم پس از یک روز کار طولانی، عضلات‌مان چقدر خسته می‌شوند؛ همچنین می‌دانیم یک ماساژ خوب در این شرایط چقدر عالی به نظر می‌رسد. در این‌جا است که روغن اسطوخودوس وارد عمل می‌شود و خواص اسطوخودوس به کارتان می‌آید.
شما می‌توانید با 4 تا 6 قطره از این روغن به یک تشت بزرگ آب گرم، یک حمام اسطوخودوس داشته باشید. دستان یا پاهای‌تان را به مدت 10 دقیقه در این تشت قراردهید، و حس آرامش و تازگی را تجربه کنید.
روغن اسطوخودوس برای درمان عضلات خسته عالی است، به‌ویژه برای دست‌ها و پاها. همچنین می‌توانید پیش از خوابیدن مقداری روغن اسطوخودوس به پاهای‌تان بزنید، این کار جدای از آرام کردن پاهای خسته‌تان، می‌تواند نقاط و لکه‌های سخت پاهای‌تان را نرم کند و به آن آبرسانی می‌کند.
روغن اسطوخودوس قلب را آرام می کند و می تواند در کاهش فشار خون بالا موثر باشد. به همین دلیل توصیه می شود برای مقابله با فشار خون بالا از اسطوخودوس به عنوان درمان مکمل استفاده کنید. می توانید از دم کرده اسطوخودوس استفاده کنید یا 2 قطره از روغن اسطوخودوس را با 20 قطره روغن گیاهی رقیق کرده و روی ستون فقرات، انحنای کف پا و یا کف دست ها بمالید. این کار را دو بار در روز انجام دهید.
افرادی که مشاغل سخت و دشوار دارند و میزان فشار و استرس کاری آنها زیاد است، بهتر است در طول روز یک یا 2 لیوان از چای یا جوشانده گیاه اسطوخودوس میل کنند. نوشیدن این چای به افزایش توان سیستم عصبی کمک می‌کند. این خاصیت به رفع اضطراب، بیخوابی، استرس و افسردگی کمک می‌کند. در گیاه درمانی توصیه می شود چای اسطوخودوس برای خواب بهتر شبانه میل گردد. برای تهیه 8 تا 10 لیوان چای اسطوخودوس کافی است یک قاشق مرباخوری اسطوخودوس را در یک لیوان آب جوش مثل چای دم کرده و همراه با نبات و عسل مصرف کنید.
نوشیدن دمنوش اسطوخودوس – که به آن چای اسطوخودوس نیز گفته می شود – پیش از خواب به افرادی که دچار اختلال خواب هستند و شب ها چندین بار از خواب بیدار می شوند، کمک می کند تا به مرور خوابی آرام و بی دغدغه را تجربه کنند. برای بهره مندی از تاثیر این دمنوش کافی است یک ساعت پیش از خواب شبانه یک فنجان دمنوش اسطوخودوس را به صورت ولرم بنوشید. برای تهیه دمنوش اسطوخودوس یک قاشق چایخوری برگ خشک شده این گیاه را درون یک فنجان آب جوش بریزید و سر فنجان را با کمک نعلبکی ببندید تا در عرض 10 دقیقه دم بکشد.
اسطوخودوس در بین تمام فوایدی که دارد می‌تواند حالت تهوع را هم برطرف کند. به ویژه زمانی که به دلیل استرس و فشارهای روحی و یا پرخوری دچار این حالت شده باشید اسطوخودوس به دادتان می‌رسد. به خاطر اینکه اسطوخودوس مسکن است و به همین دلیل سیستم عصبی را کنترل می‌کند؛ همچنین ترشح معده و انقباض‌های روده را بیشتر می‌کند و به این ترتیب غذا هضم می‌شود. یک قطره از اسانس خوراکی اسطوخودوس را در یک قاشق چایخوری عسل بچکانید و بخورید. اگر حالت تهوع شدید بود قطره را مستقیماً زیر زبانتان بچکانید (یک قطره).
برای درمان نفخ یا یبوست می توان به اسطوخودوس اعتماد نمود. اسطوخودوس خاصیت ضداسترس دارد و به همین دلیل به هضم غذا کمک می کند. 1 الی 2 قاشق چایخوری گل خشک اسطوخودوس را در 15 میلی لیتر آب جوش بریزید و بگذارید به مدت 10 دقیقه دم بکشد؛ سپس از صافی رد کنید و روزانه 2 یا 3 فنجان و 1 فنجان نیز موقع خوابیدن از این دم کرده بنوشید.
علاوه بر این، می توانید روغن اسطوخودوس را به صورت موضعی استفاده کنید به این ترتیب که 2 الی 4 قطره از این روغن را در یک قاشق سوپخوری روغن گیاهی رقیق کرده و روی شکم خود بمالید و در جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید تا کاملا جذب پوست شود.
مصرف اسطوخودوس برای خانم هایی که به مشکل بی خوابی و افسردگی پیش از قاعدگی مبتلا هستند پیشنهاد می شود. اسطوخودس همچنین می تواند مشکلات گوارشی را برطرف کند و نفخ شکم و گاز ناشی از آن را از بین ببرد. بسیاری از خانم های مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی با مشکلات گوارشی مواجه هستند، در نتیجه استفاده از اسطوخودوس به آنها پیشنهاد می شود. اسطوخودوس مقوی معده هم است. ریختن گل تازه اسطوخودوس در بالش خاصیت آرام بخش دارد. 2 گرم اسطوخودوس را باید به مدت 10 دقیقه در یک استکان آب جوش دم کرد و قبل از خواب نوشید.
برگرفته از wikipedia و alodoctor
تمامی حقوق این سایت متعلق به درمانگاه تخصصی پوست و مو می باشد. Copyright © 2018
