زبان های رایج ایرانی

زبان های رایج ایرانی

همانطور که میدانید کشور ما ایران در منطقه‌ی غرب آسیا واقع شده و با کشورهای ترکمنستان، ترکیه، پاکستان، افغانستان و عراق و همین طور با خلیج فارس مرز دارد. ایران جمعیتی بالغ بر 79.92 میلیون نفر دارد که از قومیت‌های گوناگون و پیشینه‌های زبانی تشکیل شده‌است. در این نوشتار با ما همراه باشید تا با زبان های ایرانی رایج بیشتر آشنا شوید.

 

زبان رسمی ایران

با وجود طیف گسترده‌ای از تفاوت‌ها در میان جمعیت ایران، تنها یک زبان رسمی دارد:

۱. فارسی

و بیش از 50 درصد از جمعیت کشور به زبان فارسی صحبت می‌کنند.

زبان فارسی که به عنوان پرشن نیز شناخته می‌شود، متعلق به خانواده‌ی زبان هندو اروپایی است و بخشی از زیرشاخه‌ی هندوایرانی محسوب می‌شود. فارسی در زبان قدیمی امپراطوری هخامنشی و بعد در فارسی میانه‌ی امپراتوری ساسانی ریشه دارد. این زبان در عین حال زبان رسمی تاجیکستان و افغانستان است.

 

زبان فارسی و قانون اساسی

قانون اساسی ایران زبان ملی را از طریق اعلام زبان فارسی به عنوان زبان میانجی مشخص می‌کند. این زبان به عنوان زبان میانجی، برای برقراری ارتباط رسمی دولتی و سیستم‌های مدارس دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.  حدود 53 درصد جمعیت زبان فارسی را به عنوان زبان مادری‌شان استفاده می‌کنند.

زبان‌های دیگری که به طور گسترده در ایران استفاده می‌شوند

همان‌طور که عنوان شد، ایران یک کشور چند فرهنگی و چند زبانه است. به همین ترتیب، تعدادی از زبان‌های دیگر در شهرستان‌ها استفاده می‌شوند، از جمله

۱. زبان ترکی و گویش‌های آن (توسط 18 درصد از جمعیت صحبت می‌شود)

۲. کردی (10 درصد)

۳. گیلکی و مازندرانی (7  درصد ترکیبی)

۴. لری (6 درصد)

۵. عربی (2٪)

۶. بلوچ (2٪)

یکی از رایج‌ترین زبان‌های ترکی که در ایران صحبت می‌شود، آذربایجانی است. این زبان متعلق به شاخه‌ی زبان‌های اوغوز از خانواده‌ی زبان‌های ترکی است و مربوط به ترکی و تاتارهای کریمه است. اکثر کسانی که به این زبان صحبت می‌کنند در منطقه‌ی شمال غربی ایران، به نام آذربایجان ایران متمرکز شده‌اند. از زمانی که امپراتوری روسیه این منطقه را شکست داد و این ناحیه را تقسیم کرد، این مردم بین آذربایجان ایران و جمهوری آذربایجان تقسیم شده‌اند.

زبان کردی توسط کردها صحبت می‌شود. این زبان متعلق به زیرگروه زبان خانواده‌ی هندو اروپایی است و در شمال غربی ایران استفاده می‌شود. گرچه این زبان در منطقه‌ی شمال غربی این کشور متمرکز است، اما دارای ویژگی‌های مشابه با زبان فارسی است که در منطقه‌ی جنوب غربی ایران متمرکز است. این زبان به 3 گروه تقسیم می‌شود: کردی شمال، که در منطقه شمال غربی صحبت می‌شود؛ مرکزی که در استان کردستان صحبت می‌شود؛ و جنوب، که در استان کرمانشاه و ایلام صحبت می‌شود.

برخی دیگر از زبان‌های ایرانی که در اقلیت هستند

ایران علاوه بر زبان‌های رایج کشور، دارای چند زبان دیگر هم است که توسط درصد کمی از جمعیت صحبت می‌شود. این زبان‌ها که در اقلیت هستند عبارتند از

۱. زبان چرکسی

۲. عبری

۳. ارمنی

۴. آسوری

۵. گرجی

این زبان‌ها همگی روی هم توسط کم‌تر از 1٪ از کل جمعیت ایران استفاده می‌شوند. چرکسی یك زبان قفقازی در شمال غربی است. عبری، که توسط جمعیت کوچک یهودیان استفاده می‌شود، متعلق به خانواده‌ی زبان آفریقایی آسیایی و زیرشاخه‌ی کنعانی است. ارمنی یک زبان هندو اروپایی است و تا حد زیادی توسط زبان‌های ایرانی تحت تاثیر قرار گرفته‌است، به طوری که برخی از زبان‌شناسان بر این باور هستند که این دو زبان زمانی یکسان بوده‌اند. آسوری، مانند عبری، یک زبان آفریقایی آسیایی است، اگر چه به زیر گروه آرامی شمال شرقی تعلق دارد. این زبان را می‌توان در سراسر منطقه‌ی ارومیه در شمال غربی ایران شنید. زبان گرجی، یکی از زبان‌های کارتولی، توسط افرادی از گرجستان که به ایران مهاجرت کرده‌اند صحبت می‌شود.


برگرفته از :

Worldatlas
bazdeh.org

 




Real Time Analytics