غار سهولان، بوکان

غار سهولان، بوکان

غار سَهولان (کردی: سەهۆڵان) در روستای سهولان، 42 کیلومتری جنوب شرقی شهر مهاباد در آذربایجان غربی، جاده برهان و روستای عیسی کند.واقع شده‌است. ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن به 50 متر می‌رسد و عمق آب در برخی جاها به 30 متر می‌رسد. اختلاف دمای درون و بیرون غار بین 10 الی 15 درجه‌است.

سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و مردم محلی غار را «کونه کۆتر» یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است.

این غار در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قرار دارد.

تاریخ کشف غار معلوم نیست. چون بغل روستاها و مناطق مسکونی بوده و مردم همواره از ان به عنوان پناهگاه و محلی برای شکار استفاده کرده‌اند؛ ولی بطور رسمی ژاک دمورگان همراه اهالی روستای سهولان دست به ساختن کلک (قایق چوبی کوچک) زدند و از مسیر ابی دیدن کردن و یک کروکی از غار کشیدند که 60 درصد با واقعیت کنونی همخوانی دارد.

مساحت داخلی غار سهولان حدود 600 مترمربع است و محتویات غار سنگ های آهکی است. ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن 50 متر است و عمق آب در برخی جاها به 32 متر می‌رسد. اختلاف دمای درون و بیرون غار بین 10 الی 15 درجه است.

غار سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و این غار در نزدیکی روستایی به همین نام قرار گرفته است. مردم محلی غار را کونه کوتر، یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است.

تنها موجودات زنده این غار کبوتر چاهی و خفاش می‌باشند که قسمت هایی از غار را به عنوان آشیانه انتخاب کرده‌اند. به دلیل تاریک بودن و نبود نور هیچ نوع جلبکی در آب دریاچه این غار رشد نکرده و به غیر از جانداران میکروسکوپی هیچ موجوی دیگری زیست نمی‌کند. آب دریاچه غار بسیار شفاف و زلال است. عمق آن علی رغم تاریک بودن تا چند متری قابل رویت است.

غار سهولان شبیه غار علیصدر در همدان است. این غار آبی با جلوه‌های طبیعی و قندیل‌های منحصر به فردی که دارد در دامنه رشته کوه‌های کوتر قرار دارد. این پدیده زیبا و نادر دارای 2 دهانه است.

این غار در سال 1890 میلادی برای اولین بار توسط ژاک دمرگان فرانسوی مورد کاوش و بررسی قرار گرفت. پس از آن در سالهای جنگ جهانی دوم نیز توسط یک هیات انگلیسی مجددا مورد مطالعه قرار گرفت. در خرداد ماه سال 75 نیز یک کمیته از اعضای غارشناسی آذربایجان غربی این غار را مورد بازدید و مطالعه قرار دادند. کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند به استناد لایه‌های سفالی که از منطقه دالان اصلی و تالار بزرگ و دهلیز ورودی کونه مالان بدست آمده این غار از هزاره‌های اول و دوم قبل از میلاد تا دوره پارتی و اسلامی و حتی زمان‌هایی از قرون وسطی مورد سکونت انسان‌ها قرار گرفته است.

درجه حرارت در فصل تابستان و زمستان بین 10 تا 13 درجه سانتیگراد در نوسان است و رطوبت حاکم بر غار نیز بین 70 تا 80 درصد متغیر است که در اثر رطوبت بالا روی سنگ‌ها و صخره‌ها با خزه‌های سبز و قهوه‌ای پوشیده شده و گاهی قطرات آب از بالای ایوان‌ها به روی سطح آب می‌چکد.

نخستین دریاچه پیش روی گردشگران حدود 200 متر وسعت دارد که دارای آبی زلال و صاف است. دالان بالای سر این دریاچه افزون بر 50 متر ارتفاع دارد و در انتهای آن دو دالان باریک به عرض دو متر دیده می‌شود که به دریاچه‌ها و دالان‌های بعدی باز می‌شوند.

این غار برابر مصوبه شورای عالی محیط زیست به عنوان اثر طبیعی ملی تصویب شده و جزو مناطق چهارگانه سازمان محیط زیست است.

برگرفته از wikipedia و isna.ir